Zaimki względne pozwalają nam połączyć dwa lub więcej zdań w jedno. Dzięki nim unikamy powtórzeń słów występujących w zdaniach podrzędnych. W języku francuskim w przeciwieństwie do języka polskiego przed zaimkiem względnym nie stawiamy przecinka.

Zaimki względne dzielimy na proste i złożone.

Zaimki względne proste  to :

• QUI
• QUE
• DONT
• OÙ

Zaimki względne złożone  to:

• Przyimek  + qui
• Przyimek + lequel/laquelle/lesquels/lesquelles

 

Zaimki względne proste

Zadaniem wszystkich zaimków względnych jest wprowadzenie w zdaniu złożonym zdania podrzędnego.

Zaimki proste to :
qui – wyraża podmiot
que – wyraża dopełnienie bliższe
où - wyraża okolicznik miejsca i czasu
dont  - wyraża dopełnienie, po którym jest zaimek DE
Teraz zaprezentujemy po kolei wszystkie zaimki proste wraz z przykładamy ilustrującymi ich zastosowanie.

Zaimek względny QUI 

 

zastępuje QUI          ---------->      PODMIOT

zaimek ten zastępuje  podmiot czasownika, który go poprzedza i odnosi się zarówno do osób jak i przedmiotów.

Przykład :

J’aime Antoine Saint-Exupéry. Antoine Saint-Exupéry a écrit « Le Petit Prince «  (Zauważmy, że w obu zdaniach występuje słowo Antoine Saint-Exupéry.)

Można jednak, przy użyciu zaimka względnego qui przekształcić te dwa zdania w jedno:

J’aime Antoine Saint-Exupéry qui a écrit « Le Petit Prince «  Powstało jedno zdanie, bez powtarzania podmiotu, którym jest Antoine Saint-Exupéry.

 

Kolejny przykład:

Anne est ma sœur. Elle est étudiante et habite à Paris.

W tym przykładzie Anne i elle to ta sama osoba, zatem również możemy użyć zaimka względnego qui w celu zmodyfikowania zdania:

Anne est ma sœur qui est étudiante et habite à Paris.

Pozostałe przykłady zdań z qui :

Le sac à main qui est sur la table, est à moi. J’ai  un ami étranger qui est très sympathique et intelligent. C’est une fille qui sait chanter en français.

Zaimek względny QUE

W zdaniu zastępuje on dopełnienie bliższe, może zastępować zarówno osoby, jak i przedmioty.

zastępuje                  QUE        ---------->       Dopełnienie bliższe

Barcelone est une ville que j’adore.

Zaimek względny que zastępuje w powyższym zdaniu słowo ville, które jest dopełnieniem bliższym czasownika adorer ( uwielbiać  coś).

Zaimek que przyjmuje formę qu', gdy stoi przed zaimkami il, elle, ils, elles oraz przed innymi wyrazami zaczynającymi się od samogłosek.

Przykład:

C'est une chanteuse qu'elle adore.

Zaimek que jest nieodmienny co oznacza jego forma nie ulega zmianie, pozostaje taki sam bez względu na rodzaj czy liczbę zastępowanego słowa. Dodajmy, że w języku francuskim, przed zaimkiem que, nie stawia się przecinka.

Uwaga! W czasie passé composé, w którym występuje zaimek que, imiesłów participe passé musi zostać uzgodniony w liczbie i rodzaju z dopełnieniem, które ten zaimek zastępuje.

W liczbie pojedynczej rodzaju męskiego nie dodajemy do participe passé żadnej końcówki. W liczbie pojedynczej rodzaju żeńskiego dodajemy -e, w liczbie mnogiej rodzaju męskiego -s, a w liczbie mnogiej rodzaju żeńskiego -es.

Przykłady:

Une robe qu’elle a achetée est très à la mode.

W tym zdaniu dokonujemy uzgodnienia participe passé z rzeczowniem une robe, który jest w rodzaju żeńskim, liczby pojedynczej,  w związku z czym do participe passé dodajemy –e.

Les vacances que j'ai passées en Afrique sont inoubliables.

Natomiast tu  dokonujemy uzgodnienia participe passé z rzeczowniem les vacances, który jest w rodzaju żeńskim, liczby mnogiej,  w związku z czym do participe passé dodajemy –es.

Zaimek względny prosty dont

Zaimek względny prosty dont zastępuje w zdaniu rzeczowniki poprzedzone przyimkiem de. Jest nieodmienny, ma taką samą formę w rodzaju żeńskim i męskim, w liczbie pojedynczej i mnogiej.

DONT            -------->        DE + NOM

Zaimek względny „dont” może występować w zdaniu jako:

1. dopełnienie czasownika wprowadzonego za pomocą przyimka de. Są to m. in czasowniki zaprezentowane w ramce:

avoir envie de qqch, avoir besoin de qqch , discuter de qqch, dépendre de qqch, jouer de qqch, s'occuper de qqch, de qqn, parler de qqch, se servir de qqch, souffrir de qqch, se souvenir de qqch, se souvenir de qqn, avoir peur dequelqu'un / de quelque chose, manquer de qch.

Przykładowe zdania:

Le problème dont nous discutons est très complexe.

Voila un chien dont cet enfant a peur.

La personne dont je t’ai parlé, est très intelligente.

L’imprimante dont nous nous servons, tombe souvent en panne.

2. dopełnienie przymiotnikowe ( z czasownikiem être) wprowadzone podobnie jak dopełnienie czasownikowe przyimkiem de:

être content de, être amoureux de,  être émerveillé de,  être passionné de,  être sûr de,  être fier de, etc…

A teraz przykłady:

Je possède un travail dont je suis contente. ( = contente de ce travail)

Elle a préparé une tarte aux fraises dont elle est fière. (= elle est fière de cette tarte)

3. dopełnienie rzeczownikowe wprowadzone przyimkiem de. Dont w tej sytuacji może wskazywać na stan posiadania

Przykład:

J’ai un collègue dont les parents habitent à la campagne. (= les parents d’un collègue)

Zaimek względny prosty OÙ

Zaimek ten zastępuje okolicznik miejsca lub czasu. Podobnie jak w przypadku zaimków qui i que, także przed zaimkiem względnym où nie stawiamy przecinka.

La maison  où je habite, est très confortable et bien éclairée.

Je me rappelle bien le jour où nous nous sommes rencontrés.

L’université où vous avez fait vos études est très connu en Pologne.

Zaimki względne złożone

Zaimki względne złożone zastępują głównie rzeczy jednakże są również stosowane do zastępowania osób (gdy o osobach mówimy w sposób ogólny). Często są używane po przyimkach: sur, pour, en, dans, par, etc. Ich formy zostały zaprezentowane w tabeli poniżej:

	Liczba pojedyncza (Singulier)		Liczba mnoga (Pluriel)
	Rodzaj męski (Masculin)	Rodzaj żeński (Féminin)	Rodzaj męski (Masculin)	Rodzaj żeński (Féminin)
Forma podstawowa	lequel	laquelle	lesquels	lesquelles
+ à	auquel	à laquelle	auxquels	auxquelles
+ de	duquel	de laquelle	desquels	desquelles

Oto klika przykładowych zdań z wykorzystaniem tychże zaimków względnych.

Préposition (à,  de , sans, pour, chez, etc) + lequel/laquelle/lesquels/lesquelles – w odniesieniu do rzeczy i osób:

Julie est mise sous respirateur sans lequel elle n’est capable de respirer elle-même.

C’est une personne à laquelle je tiens beaucoup.

Le management est une étude à laquelle je m’intéresse.

L’amour, l’amitié sont des choses auxquelles je tiens beaucoup.

C’est une carte magnétique sans laquelle on ne peux pas entre dans la chambre à l’hôtel.

J’aime mes amis français chez lesquels je passe souvent mes vacances.

André me présentera son ami Benjamin avec lequel il a fait son voyage au Canada.

Przyimek + QUI (w odniesieniu do osób)

• à + qui

Ce sont mes parents. Je pense souvent à mes parents.

Ce sont mes parent à qui je pense souvent.

• en + qui

Mon père est chez le médecin. Il a confiance en ce médecin.

Mon père est chez le médecin en qui il a confiance.

• sur + qui

Il adore ses amis. Il peut toujours compter sur ses amis.

Il adore ses amis sur qui il peut toujours compter.

• de + qui

J’ai rencontré Benjamin hier. Tu m’as  parlé beaucoup de Benjamin.

J’ai rencontré Benjamin hier de qui  tu m’as parlé beaucoup.

Ce qui, ce que, ce dont

Ce qui i ce que są również zaimkami względnymi takim jak qui i que. Wprowadzają zdanie podrzędne, jednakże nie odnoszą się one do żadnego konkretnego rzeczownika, odnoszą się raczej idei lub całego stwierdzenia.

Ce que je besoin c’est de reposer un peu.

Ce que je voudrais faire c’est de voyager et de connaitre les gens intéressants.

Ce qui m’attire, c’est son intelligence.

Inne przykłady wykorzystania : ce qui, ce que, ce dont

Ce que j’aime c’est une bonne musique.

Ce qui m’intéresse, ce sont les voyages.

J’ai bien compris ce que tu m’ai dit.

Ce dont j’ai besoin, c’est d’argent.

Partir et vivre en Espagne c’était ce dont je rêvais.

Ce qui est vraiment important, c’est…

Il sait ce que je voudrais faire.

Ce qui est sûr…

Ce qui est étrange c’est…

Ce dont j’ai peur…

Ce dont je suis fier…