Présent de l'indicatif - Czas Teraźniejszy - Gramatyka Francuska

Czas teraźniejszy, czyli Le présent w języku francusku podobnie jak w każdym innym języku opisuje zdarzenia mające miejsce obecnie, w tej chwili, czynności punktowe lub rozciągnięte w czasie, jak również prawdy ogólne, przyzwyczajenia, a nawet odnosić się do przyszłości lub przeszłości. Przyjrzyjmy się temu na przykładach.

1) przykładem czynności w trakcie realizacji będzie np.:

Il mange sa baguette en moment. (On je swoją bagietkę w tym momencie.)

2) aktualny stan rzeczy

J’habite à Paris. (Mieszkam obecnie w Paryżu.)

3) prawda ogólna

Deux plus deux est égal à quatre. (Dwa plus dwa jest równe cztery.)

4) przyzwyczajenie

Je me réveille à 6 heures. (Budzę się o 6:00.)

5) zdarzenie w przyszłości

Je vais à Paris  l’année prochaine. (Jadę do Paryża w przyszłym roku.)

6) zdarzenie w przeszłości np. historyczne

En 1789 la Révolution française commence. (W 1789 rozpoczyna się Rewolucja francuska.)

ODMIANA CZASOWNIKÓW W CZASIE TERAŹNIEJSZYM

Gdy przyjrzymy się czasownikom francuskim w słowniku, znajdziemy ich formę bezokolicznikową z charakterystyczną końcówką –ER, np.:

manger (jeść), donner (dawać), nager (pływać), habiter (mieszkać)

Podobnie jak w języku polskim, po francusku czasownik odmienia się przez osoby. Zatem końcówka czasownika przyjmuje odpowiednia forme w zależności czy mówimy o sobie (je), o nim (il), o nas (nous), o was (vous) itp.
Odmiana czasowników pierwszej grupy w czasie teraźniejszym trybu oznajmującego jest bardzo prosta. By odmienić czasownik -ER w czasie teraźniejszym, odrzuć końcówkę bezokolicznika –ER, np.

PARLER -> PARL-ER -> PARL-

Następnie dodaj odpowiednich końcówki czasu Présent. Każda osoba ma swoją końcówkę. Poniższa tabela prezentuje koniugacje trzech czasowników regularnych parler (mówić), donner (dać) oraz  visiter (odwiedzić):

OSOBA	KOŃCÓWKA	parler > parl-
je	-e	parle
tu	-es	parles
il	-e	parle
nous	-ons	parlons
vous	-ez	parlez
ils	-ent	parlent

OSOBA	KOŃCÓWKA	donner > donn-
je	-e	donne
tu	-es	donnes
il	-e	donne
nous	-ons	donnons
vous	-ez	donnez
ils	-ent	donnent

OSOBA	KOŃCÓWKA	visiter > visit-
je	-e	visite
tu	-es	visites
il	-e	visite
nous	-ons	visitons
vous	-ez	visitez
ils	-ent	visitent

CZAS TERAŹNIEJSZY CIĄGŁY

W języku francuski nie istnieje odpowiednik angielskiego Present Continous, czyli czasu teraźniejszego ciągłego. Do wyrażania czynności będących  W TRAKCIE wykonywania służy specjalna, bardzo prosta w użyciu konstrukcja être en train de
Francuskie wyrażenie être en train de (dosłownie: „być w trakcie”) służy do podkreślania, że czynność, o której mówimy, jest wykonywana właśnie w chwili mówienia. Do użycia jej potrzebujemy jedynie zaimka osobowego np. il oraz bezokolicznika.

Np.

Il est en train de chanter. (On właśnie śpiewa.)

Ils sont en train de parler. (Oni właśnie rozmawiają.)

Konstrukcji tej możemy używać w każdym czasie, odmieniając jedynie être w odpowiednim czasie i osobie.

UWAGI DLA CIEKAWSKICH

W języku francuskim ze względu na wymowę pojawiają się pewne zmiany pisowni w niektórych odmianach czasowników I grupy -ER - np.: placer (nous plaçons) , lever (elle lève), céder (je cède), jeter (tu jettes), se noyer (ils se noient)...

1) Tak jest na przykład w przypadku czasowników, które kończą się na -ger, takie jak changer, [sząże], manger [mąże], partager [partaże] itp. -g- czytamy jak [ż] dlatego, że znajduje się po nim -e.W tych czasownikach po -g musi zatem wystąpić -e, aby we wszystkich osobach -g wymawiało się jako [ż]

nager (nous nageons) manger (nous mangeons) partager (nous partageons)

W przeciwnym razie wymawialibyśmy g jako [g].

2) Podobnie w przypadku czasowników zakończonych na -cer. takich jak commencer[komąse], placer [plase], lancer [ląse], itp. W tych czasownikach dla zachowania wymowy -c przed - a, -o, lub -u zamienia się na –ç.

placer (nous plaçons) commencer (nous commençons)

W przeciwnym razie wymawialibyśmy c jako [k].

3) W przypadku czasowników takich jak répéter, espérer, préférer, itp. -é zmienia się na -è . Jest to drobna zmiana akcentu wywołana niemym -e na końcu.

répeter (je répète)

4) W czasownikach typu se lever e przechodzi na è przed e niemym

lever (elle lève)

5) Czasowniki takie jak appeler i jeter przed e niemym podwajają spółgłoskę l lub t

jeter (tu jettes)

6) W czasownikach takich jak se noyer, payer, essayer, itp. przed e niemym, y zamienia się na i.

se noyer (ils se noient)