Les questions et la négation - Tworzenie Pytań i Przeczeń w Języku Francuskim

Skoro potrafimy już tworzyć zdania oznajmujące w czasie teraźniejszym, warto poznać zasady tworzenia pytań i przeczeń w języku francusku.

Zadawanie pytań w języku francuskim jest bardzo proste. Możemy je zadać poprzez:

INTONACJĘ
INWERSJĘ

PRZEZ KONSTRUKCJĘ „EST-CE QUE…”

Pytanie przez intonację

To najprostszy sposób zadawania pytań, gdyż szyk zdania jest taki sam jak szyk zdania oznajmującego. Operujemy jedynie głosem. Pytań przez intonację używamy jednak raczej w języku potocznym.

Np.

Tu es polonais?
(Jesteś Polakiem?)

Elle parle anglais?
(Czy ona mówi po angielsku?)

Pytanie przez inwersję

Inwersja to dobrze wszystkim znany z języka angielskiego sposób zadawania pytań. Polega on na przestawieniu orzeczenia i zaimka osobowego w funkcji podmiotu. Zaimek osobowy zawsze oddzielamy od orzeczenia myślnikiem.

Np.

Tu es français. -> Es-tu français?
(Czy jesteś Francuzem?)


Żeby uniknąć wymawiania dwóch samogłosek jednocześnie, w przypadku elle, il oraz on, dodajemy –t-, które pomaga nam w wymowie.

Ton père va-t-il rester?
(Czy Twój ojciec zostanie?)

Pytanie przez dodanie „Est-ce que…”

To również całkiem prosty sposób zadawania pytań. Polega jedynie na dostawieniu na początku zdania pytającego zwrotu „Est-ce que…”, a następnie dodaniu zwykłego zdania oznajmującego.

Np.

Est-ce que vous parlez anglais?
( Czy mówi Pan/Pani po francusku?)

Należy uważać na zaimki osobowe zaczynające się na samogłoskę np. elle, il, gdyż w języku francusku nie możemy powiedzieć ….que il… . W takim przypadku stosujemy elizję, czyli wstawienie apostrofu, by uniknąć wymawiania dwóch samogłosek. W ten sposób powstaje qu’il.

Est-ce qu'elle aime la musique?
(Czy ona lubi muzykę?)

Pytanie szczegółowe

Nie na wszystkie pytania można jednak odpowiedzieć tylko TAK lub NIE. Czasem potrzebujemy zadać pytanie typu: kiedy?, gdzie?, kto?, jak? itp.

W tym celu niezbędna jest znajomość podstawowych zaimków pytajnych w zależności od tego, o co pytamy.

o osobę -> Qui

Qui est-elle?
(Kim ona jest?)

Qui écoutes-tu ?
(Kogo słuchasz?)

o przedmiot -> Que

Que veux-tu ?
(Czego chcesz?)

Qu’est-ce que nous pouvons faire pour vous?
(Co możemy dla Was zrobić?)

o czas -> Quand (Kiedy)

Quand tu es né?
(Kiedy się urodziłeś?)

Quand Lili va-t-elle en France?
Kiedy Lili przyjeżdza do Francji?

o miejsce -> Où (Gdzie)

Où habites-tu?
(Gdzie mieszkasz?)

Où est Pierre?
(Gdzie jest Pierre?)

o sposób -> Comment (jak)

Comment t'appelles-tu?
(Jak się nazywasz?)

Comment aller à la poste?
(Jak dojść do poczty?)

o przyczynę -> Pourquoi (dlaczego)

Pourquoi prenez-vous l'avion?
(Dlaczego lecicie samolotem?)

Pourquoi sors-tu?
(Dlaczego wychodzisz?)

o ilość -> Combien (Ile)

Combien ça coûte?
(Ile to kosztuje?)

Jak widać na powyższych przykładach, wystarczy zastosować odpowiedni zaimek, a następnie zastosować opisywaną wcześniej inwersję. Możemy także korzystać z konstrukcji Est-ce que. Wówczas pytanie takie wygląda następująco:

Qu'est-ce qui fait ce bruit?
(Kto robi ten hałas?)



PRZECZENIE

Przeczenie w języku francuskim  wygląda nieco inaczej jak przeczenie w języku polskim czy angielskim. Przede wszystkim składa się z dwóch elementów: ne oraz pas.  Tworząc zdanie przeczące pierwszy z tych elementów umieszczamy przed czasownikiem (ne) drugi zaś bezpośrednio po czasowniku (pas), w ten sposób:

Je/tu/il/nous… + ne + infinitive + pas

Np.

Je suis française. -> Je ne suis pas française.
(Nie jestem Francuską.)


Je mange mon petit déjeuner. -> Je ne mange pas mon petit déjeuner.
(Nie jem mojego śniadania.)

Oczywiście pamiętamy o tym, że jeżeli pierwsza część przeczenia ne..., jeżeli stoi przed samogłoską lub h niemym, to przyjmie formę skróconą n'.

Np.

Il a un chien. ->  Il n'a pas de chien.
(On nie ma psa.)


J'aime le jazz. -> Je n'aime pas le jazz.
(Nie lubię jazzu.)


J'habite a Paris. -> Je n'habite pas a Paris.
(Nie mieszkam w Paryżu.)

PRZECZENIE BEZ “PAS”

Oprócz wyżej wymienionego sposobu przeczenia, istnieją jeszcze inne formy negacji, które pozwolą Wam tworzyć nieco bardziej zaawansowane zdania. Formy te mogą zastąpić pas i sprawić, że przeczenie zmieni sens:

ne ... jamais

nigdy

Il ne sourit jamais

On nigdy się nie uśmiecha

ne ... personne

nikt

Il n’y a personne

Nie ma tam nikogo

ne ... rien

nic

Il ne mange rien

On nic nie je

ne ... plus

już nie

Il ne dort plus

On już nie śpi

ne ... aucun(e)

żaden

Il n'a aucun ami

On nie ma żadnego przyjaciela

Uwaga:  nigdy nie używajcie tych form z pas

Il n’y a pas personne
Il ne mange pas rien

PRZECZENIE W JĘZYKU POTOCZNYM

Warto wiedzieć, że w języku potocznym możemy pominąć partykułę ne. Francuzi często to robią, dlatego warto być na to przygotowanym :).

Elle fume plus.
(Ona już nie pali.)

Je sais pas.
(Nie wiem.)